Real Madrid ile çok büyük başarılara imza attıktan sonra Juventus’a transfer olan ünlü futbolcu Ronaldo geçtiğimiz günlerde İspanya’da hakim karşısına çıktı. 2011-2014 yılları arasında 5.7 milyon Euro’luk vergi kaçırmakla suçlandığı davada 18,7 milyon Euro para cezası ve 23 ay hapis cezası aldı. Barcelona’nın Arjantinli yıldızı Messi de babası ile birlikte benzer bir vergi davasında 21 ay hapis cezası ve 3 milyon Euro’nun üzerinde para cezasına çarptırıldı. Şarkıları ile dünyayı kasıp kavuran Justin Bieber uyuşturucu madde etkisinde araç kullanma suçlamasıyla mahkum kıyafeti giyerek çıktığı hakim karşısında 2.500 dolar kefaletle serbest bırakıldı.

Sporcular, film yıldızları, şarkıcılar. Kısacası ünlüler dünyasında benzer durumlara, zaman zaman skandallara varan olaylara, suçlamalara, cezalara neredeyse hergün bir yenisi ekleniyor. Bu ünlülerin bir kısmı hayatlarına devam ederken bazılarının şansı çok da yaver gitmeyerek bu olaylar kariyerlerinin sonunu getirebiliyor. Kariyerlerine devam etsinler ya da etmesinler bu olaylardan ünlüler bireysel olarak etkileniyorlar. Peki ya kurumsal dünyanın en az şov dünyasının ünlülüleri kadar tanınan liderlerinin yarattığı skandallar? Bunların etkisi çok daha büyük olabiliyor.

2002 yılında Amerika’nın en büyük ikinci Telekom şirketi WorldCom’un kârını olduğundan fazla göstermesi ile şirket iflas ederken binlerce insan işsiz kaldı ve şirketin CEO’su Bernard Ebbers de 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Nasdaq borsasının eski başkanı Bernie Madoff 2009 yılında ponzi oyunuyla (ponzi oyunu için bakınız Çiftlik Bank skandalı) yatırımcıları dolandırdığının ortaya çıkması ile 150 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Gelelim en güncel skandala.

Carlos Ghosn. Brezilya doğumlu, Lübnan asıllı bir Fransız. Lakabı ‘le cost killer’. Otomobil dünyasının rock yıldızı. Japon otomobil devi Nissan ile Fransız otomobil şirketi Reanult’un ayrı şirketler olsalar da birlikte hareket etmesi fikrinin arkasındaki adam. Aynı anda her iki şirkete de CEO’luk yaparken dünya otomotiv tarihini tekrardan yazan lider. Yapılan suçlamalar nedeniyle 2 aydan uzun süredir Japonya’da tutuklu bulunan tarihin en önemli finansal skandallarından birinin odağındaki insan.

Carlos Ghosn ilk olarak finansal gelirlerini az göstererek Japon yasalarına göre vergi kaçırma suçlaması ile gözaltına alındı. Ardından Nissan’ın kaynaklarını, şirketin Suudi Arabistan’daki bayi ağını yöneten şirkete aktararak bireysel finansman ihtiyaçları için Suudi firmadan teminat mektubu almakla suçlandı. Gün geçtikçe de yeni suçlamalarla karşı karşıya kalıyor. Şimdi Nissan ve Renault ortaklığının geleceği daha da önemlisi açılan bu davaların şirketler üzerindeki etkisi tahmin edilmeye çalışılıyor.

Carlos Ghosn özelinde kurumsal skandalların ön plana çıkardığı kurumsal yönetişim (corporate governance) ve etik kuralların önemine dikkat çekmek istiyorum.

Dilerseniz bu yazıyı burada sonlandırarak, sözünü ettiğimiz örnekleri aklımızda tutup iş etiği ve kurumsal yönetişim konularını gelecek yazılarımızda ele alalım.