Kuasarlar. Son derece kuvvetli radyo dalgaları yayan gizemli gök cisimleri. 1963’te keşfedilen kuasarlar bize göre evrenin en uzak bölgelerinde yer alıyor ve süper parlak ışık yayan fenerlere benziyor. Günümüze dek tespit edilen kuasarların tümü bizden milyarlarca ışık yılı uzaktaki galaksilerde yer alıyor. Öyle uzaktalar ki ışıklarının bize ulaşması için neredeyse evrenin yaşı kadar zaman geçmesi gerekti. Ve öylesine parlaklar ki zamanın başından bu yana yayılan güçlü ışıltıları teleskoplarımızın görüş alanına girdiğinde bile gücünü yitirmemiş oluyor. Kısacası gördüğümüz kuasarlar evrenin oluştuğu günü yani geçmişimizi bize çok güçlü bir şekilde gösteren projektörler gibi.

Popular Science dergisinin Temmuz 2016 sayısında bu satırları okuduğumda bazı insanların da kuasarlar gibi yıllar öncesinden getirdikleri ışıkla bugün hala yolumuzu aydınlattıkları geldi aklıma.

ATATÜRK, ülkemizin kuasarı değil mi? Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu ilk günden bu yana, her geçen gün daha da güçlenerek yaydığı ışık bugün hala yolumuzu aydınlatıyor ve o ilk gün ortaya konan değerler ortak yaşama kültürümüzün temelini oluşturuyor.

ATATÜRK’ün şahsının ülkemiz için ifade ettiği ortak değerler, farklı kişilerin şahsında kurdukları organizasyonlar ve o organizasyonların üyeleri için de benzer anlamlar taşır. Tıpkı Vehbi Koç ve Sakıp Sabancı gibi. Bu isimler kurdukları holdingler için birer kuasardır ve bu kişilerin uygulamaya koydukları düşünce ve değerler ilk günkü gibi yaşatılır ve yapılan işlerde yol gösterici olurlar.

İnsanlar arasındaki etkileşimin kalitesini artıran ve ortak bir bakış açısının oluşması ile sonuçlanan sosyal sermayenin çekirdeğinde yer alan ‘kültür’, bir topluluğun üyeleri tarafından paylaşılan değerler, normlar, inançlar ve anlayışlar dizisidir. Bir topluluğun kültürü yeni gelenlere doğru düşünme, hissetme ve davranma biçiminin öğretilmesindeki en önemli unsurdur.

Bu nedenledir ki örgüt kültürü çalışanların ortak kimlik geliştirmesine ve birlikte nasıl verimli çalışılacağının öğrenilmesine katkı sağlayarak içsel bütünleşmeyi sağlarken, örgütün amaçlarına nasıl ulaşılacağını ve dış çevre ile nasıl ilişki kurulacağını da belirleyerek dışsal uyuma katkı sağlar. Doğru kültür örgüt performansının en üst seviyeye çıkartılmasında etkili olan en önemli unsurların başında gelir.

Kuasarların nasıl oluştuğu ile ilgili bir çok yorum var. Bunlardan birisi şöyle: Önce tek başlarına bulunuyorlar. Ardından yakınlardaki bir galaksinin yıldız fabrikasına dönüşmesini sağlıyor ve kurulan sistemin merkezinde diğer tüm yıldızları gölgede bırakacak şekilde ışıldıyorlar.

Tıpkı örgüt kültürünün şekillendirdiği kurumlarda doğru İK politikaları ile yıldızı parlayan yetenekler gibi.