Çalışan annelerin büyük bir çoğunluğu çocuklarına bakmak üzere, evlerinde ücret karşılığında yardımcı bayan çalıştırıyor. Bu durumda olan hemen herkes yanlarında çalıştırdıkları kişiler için Sosyal Güvenlik Kurumu’na prim ödeme zorunlulukları olduğunu biliyor. Ancak kısa bir süre öncesine kadar bu zorunluluğu yerine getirmek için neredeyse profesyonel bir bordro uzmanı kadar bilgiye sahip olmak gerekiyordu. 01 Nisan 2015 tarihinde yürürlüğe giren bir tebliğ ile bu işlemleri yapmak bir hayli kolaylaştı. Bu yazımda sizlere yanınızda çalışan ve çocuklarınıza bakan yardımcılarınız için Sosyal Güvenlik Kurumuna nasıl başvuracağınızı ve prim ödemelerini nasıl gerçekleştireceğinizi kısaca anlatmak istiyorum.

Öncelikle yukarıda belirttiğimiz durumun yasal dayanağını belirtmekle başlayalım ki hangi kanun ve yasal mevzuata tabi olduğumuzu bilelim. Yanımızda çalıştırdığımız yardımcılara ilişkin durumumuzu belirleyen yasal mevzuat 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Ek 9 Maddesi’dir (6552 sayılı kanunun 55. maddesi ile 5510 sayılı kanuna eklenmiştir). Bu maddeye ilişkin uygulama ise 01 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Ev Hizmetlerinde 5510 Sayılı Kanunun Ek 9 Uncu Maddesi Kapsamında Sigortalı Çalıştırılması Hakkında Tebliğ” ile düzenleniyor. Bu maddelerin ve tebliğin tam metnini merak ediyorsanız (ki bence bir kere de olsa okumakta fayda var) ilgili linklere tıklayarak okuyabilirsiniz.

Gelelim yapacağımız işlemlere:

Bilmemiz gereken ilk şey aşağıdaki işlemleri çocuğunuza bakacak kişiyi çalıştırmaya başladığınız ayın sonuna kadar tamamlamanız gerektiği. Ama benden size tavsiye çalıştırmaya başladığınız gün bu işleri halledin.

1. Adım: Ek’te yer alan form bilgisayarınıza indirin ve formu doldurun. Formu doldururken dikkat etmeniz gereken hususların çok büyük bir bölümü ikinci sayfadaki açıklamalar bölümünde anlatılıyor. Özellikle dikkat etmeniz gereken birkaç hususu belirtmek istiyorum:

• Bu form üzerinde “İŞVEREN” olarak siz, “SİGORTALI” olarak yanınızda çalışan yardımcınız kastediliyor.
• Adres kısmına yazacağınız bilgiler ile adrese dayalı nüfus kayıt sisteminde yer alan bilgilerin aynı olması gerekli.
• Yardımcınız eğer emekli ise formun B bölümünde “4/a sigortalılığından dolayı yaşlılık aylığı alıyorsa devam etmek istediği sigorta kolu?” alanında Sosyal Güvenlik Destek Primini seçin. Diğer seçeneği işaretlemeniz durumunda çalışanınızın emekli aylığı kesilir.
• Çok büyük ihtimalle çalışanınızın sigortasını asgari ücret üzerinden yatıracaksınız. Bu nedenle gitmeden önce internetten o esnada geçerli olan asgari ücreti öğrenin. (Google’a yazarak kolayca bulabilirsiniz.)
• Formun c bölümünde “4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi” seçeneğini işaretleyin. Aslında bu maddeyi işaretleyebilmeniz için yardımcınızın bazı şartları sağlaması gerekiyor. Eğer sağlamıyorsa zaten işlemi yapan memur sizi uyaracaktır. Bir diğer seçenek ise bu alanı boş bırakın ve işlemi yapan memura hangisini işaretlemeniz gerektiğini sorun.

2. Adım: Formun “E- BEYAN VE TAAHHÜTLER” kısmının ilgili bölümlerini hem siz hem de yanınızda çalışan yardımcınız imzalamak zorunda.

3. Adım: İmzalı form ve hem size hem de yardımcınıza ait nüfus cüzdanı fotokopileri ile (yanınızda birden fazla fotokopi götürmenizi tavsiye ederim) size en yakın Sosyal Güvenlik Merkezine gitmeniz gerekiyor. Sosyal Güvenlik Merkezine yanınızda çalışan yardımcınız ile gitmeniz iyi olacaktır. İşlemi yapan memur yardımcınızı da görmek ve imzayı atanın o olduğundan emin olmak isteyebilir.

4. Adım: Sosyal Güvenlik Merkezine başvurunuzu yaptıktan sonra her ayın sonuna kadar prim ödemesi yapacaksınız. Prim ödemesi için http://www.sgk.gov.tr adresinden E-SGK / Kart ile Prim Ödeme linklerini takip edin. (Kısa yol için tıklayın) Bu adresten e-devlet şifrenizi girerek devam edeceksiniz. Girdiğinizde karşınıza çıkacak ekranda aşağıdaki gibi seçimlerinizi yaparak “Borç Sorgula” butonuna tıkladığınızda ödeyeceğiniz tutar karşınıza çıkacak ve ödemenizi yapacaksınız.

Son bir hatırlatma. Ödeme için son günü beklememekte fayda var. Ayın son günü sizin işlemleriniz için olduğu gibi Türkiye’deki tüm işverenler için de son gün ve SGK’nın sistemlerinde sıkıntı yaşanması ihtimal dahilinde. Bu nedenle ödeme işleminizi her ayın 27-28’i yapmanız son gün yaşanacak olası bir telaştan sizi kurtaracaktır.